Ngày 27/2, RFA Tiếng Việt đăng bài bình luận: “Tự do ngôn luận ở Mỹ và Việt Nam: Khi Tô Lâm ‘nếm mùi’” của luật sư Đặng Đình Mạnh.
Theo đó, tác giả cho biết, hạ tuần tháng 9/2024, ông Tô Lâm đã có chuyến công du đến Hoa Kỳ để tham dự cuộc họp khoáng đạt tại Đại Hội đồng Liên Hiệp quốc.
Tuy là lần công du thứ 2 đến Hoa Kỳ, nhưng lần này, ông Tô Lâm đến với tư cách là nguyên thủ quốc gia Việt Nam. Theo đó, trong các cuộc gặp, ông Tô Lâm đều có diễn văn để xác định quan điểm của chế độ cộng sản, đối với các vấn đề mà thế giới bên ngoài đang quan tâm.
Trong số đó, có 2 bài diễn văn khá được chú ý, và đều “có vấn đề” liên quan đến quyền tự do ngôn luận của cá nhân ông Tô Lâm.
Một là bài diễn văn về chính sách được ông Tô Lâm đọc tại trường Đại học Columbia, một trong số những trường đại học lâu đời và danh tiếng tại Hoa Kỳ. Bài diễn văn còn lại ông Tô Lâm đọc tại Viện nghiên cứu Asia Society, New York nhân kỷ niệm một năm Hoa Kỳ và Việt Nam nâng cấp quan hệ ngoại giao lên mức cao nhất là Đối tác Chiến lược Toàn diện.
Khi ấy, theo lịch trình ông Tô Lâm được lên kế hoạch đến trường Đại học Columbia vào sáng ngày 23/9/2024, tuy nhiên trước đó 3 ngày, ngày 20/9/2024, một nữ dân biểu Hoa Kỳ là Michelle Steel, đã phản đối và kêu gọi trường Columbia hủy bỏ sự kiện với nhà lãnh đạo Việt Nam.
Theo quan điểm của vị dân biểu: “Ông Tô Lâm là một nhà độc tài nguy hiểm, đã kìm hãm quyền tự do ngôn luận và bắt giữ nhiều tù nhân lương tâm ở Việt Nam”.
Tuy vậy, Đại học Columbia đã không chấp thuận lời kêu gọi hủy bỏ sự kiện của Dân biểu Mỹ Michelle Steel.
Luật sư Mạnh cho biết thêm, trong cùng ngày, ông Tô Lâm đã đến Viện Nghiên cứu Asia Society, New York nhân kỷ niệm một năm Hoa Kỳ và Việt Nam nâng cấp quan hệ ngoại giao.
Trong bài diễn văn của ông Tô Lâm đọc tại sự kiện này có đoạn: “Trong Cách mạng Tháng 8, những người bạn Mỹ là lực lượng nước ngoài duy nhất bên cạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã được mời tham dự Lễ Tuyên ngôn Độc lập ngày 2/9/1945 và chứng kiến Hồ Chủ tịch trích dẫn Tuyên ngôn Độc lập Mỹ. Hôm đó, tại quảng trường Ba Đình lịch sử, trên khán đài nổi bật khẩu hiệu “Hoan nghênh phái đoàn Mỹ”.
Tác giả cho hay, nhiều tờ báo mạng trong nước sau đó đã đăng tải lại nguyên văn bài phát biểu kèm theo đoạn văn vừa nêu. Tuy nhiên, đến sáng ngày 27, đoạn phát biểu về “những người bạn Mỹ” đã không còn trên bất kỳ trang báo trên mạng từ trong nước nữa. Chúng đã bị Ban Tuyên giáo Đảng Cộng sản kiểm duyệt và yêu cầu “đục bỏ”.
Cho đến gần đây, người dân trong nước hết sức ngạc nhiên chia sẻ với nhau về một video phát biểu của ông Tô Lâm, được cho là thu hình vào ngày 13/2, trong khuôn khổ phiên họp bất thường lần thứ 9 tại Quốc Hội. Trong video, ông Tô Lâm đã tiếng ca ngợi sự phát triển phồn thịnh của Sài Gòn, thủ đô của chính thể Việt Nam Cộng Hòa, để so sánh với Singapore, nguyên văn: “Nhìn sang Singapore, xưa họ nói được sang Bệnh viện Chợ Rẫy chữa bệnh là mơ ước. 50 năm nhìn lại giờ mình lại mơ sang họ khám bệnh”.
Luật sư Mạnh lưu ý, đây đã là lần thứ 2 trong chưa đầy 2 tháng ông Tô Lâm khen ngợi Sài Gòn với tư cách là thủ đô của miền nam trước năm 1975 với vẻ đầy tiếc nuối.
Phát ngôn bị kiểm duyệt đến mức cắt xén, đục bỏ và phản bác ngay trong lòng chế độ không chỉ một lần, mà trong nhiều lần. Xem ra, cho dù ông Tô Lâm có tư cách là Tổng Bí thư, đứng đầu Đảng Cộng sản, từng là trùm mật vụ đàn áp những người thực thi quyền tự do ngôn luận thì bây giờ, có vẻ cũng lại là nạn nhân mới của sự đàn áp quyền tự do ngôn luận từ chính các đồng chí thuộc cấp của mình!
Đổi lại, sự bảo vệ quyền tự do ngôn luận cho ông Tô Lâm cho đến nay, ít ra lại đến từ Hoa Kỳ, vào dịp ông ấy được mời đọc diễn văn tại trường Đại học Columbia. Ngẫm mà thấy éo le…
Ý Nhi – thoibao.de
