Ngày 2/3, tại Hà Nội, Giáo sư, Tiến sĩ Khưu Dũng – Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, đã trao danh hiệu “Giáo sư danh dự” của Đại học Thanh Hoa cho Thủ tướng Phạm Minh Chính.
Theo ông Khưu Dũng, Thủ tướng Phạm Minh Chính là nhà lãnh đạo có tầm ảnh hưởng quốc tế lớn. Và việc trao tặng danh hiệu “Giáo sư danh dự” cho Thủ tướng Phạm Minh Chính, nhằm ghi nhận và tôn vinh vai trò lãnh đạo của Thủ tướng Chính, trong việc thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương.
Theo giới phân tích quốc tế, sự kiện vừa kể có thể được xem là một dấu hiệu của mối quan hệ gần gũi, giữa ông Phạm Minh Chính và Ban lãnh đạo Trung Quốc. Điều đó, càng củng cố quan điểm cho rằng, Thủ tướng Phạm Minh Chính là nhân vật thân Bắc Kinh.
Đáng chú ý, điều này xảy ra vào thời điểm Việt Nam chính thức tham gia mạng lưới Đường sắt châu Á, vào đầu năm 2025. Theo kế hoạch, Việt Nam dự kiến hoàn thành tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng vào năm 2030, và xây dựng tuyến đường sắt cao tốc Bắc Nam.
Tuy nhiên, việc Việt Nam tham gia mạng lưới đường sắt châu Á, vẫn là một chủ đề gây tranh cãi, bất kể Quốc hội Việt Nam đã thông qua Nghị quyết về chủ trương này. Theo đó, cần phải làm gì để duy trì cân bằng trong quan hệ đối ngoại, đảm bảo lợi ích quốc gia, và tránh phụ thuộc quá mức vào Trung Quốc.
Tuyến đường sắt dài 390 km giữa Hải Phòng và Lào Cai là một dự án lớn, và số tiền đầu tư 8,3 tỷ USD là số tiền không hề nhỏ. Theo giới chuyên gia, Dự án này phục vụ lợi ích của Trung Quốc hơn là Việt Nam. Trong khi, lợi ích mà Việt Nam có được từ tuyến đường sắt cũ khổ 1m vẫn không khác trước nhiều.
Đây chính là lý do, ngày 11/2, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã yêu cầu “đánh giá hiệu quả” của Dự án này, đặc biệt phải đánh giá kỹ “phương án tài chính”. Bởi lẽ trên phương diện địa chính trị, tuyến đường sắt này rõ ràng đem lại lợi ích nhiều hơn cho Trung Quốc.
Do đó, Việt Nam cần thận trọng và có chiến lược rõ ràng, để đảm bảo lợi ích quốc gia và tránh các rủi ro tiềm ẩn.
Một câu hỏi đặt ra, vì sao ở thời điểm này, Việt Nam lại chủ động tham gia vào chương trình “Một vành đai, một con đường” – BRI của Trung Quốc một cách tích cực hơn?
Hơn nữa, việc tham gia BRI cũng đặt ra những thách thức nhất định, khi một số quốc gia đã gặp phải vấn đề về nợ, và phụ thuộc kinh tế khi tham gia sâu vào sáng kiến này.
Vẫn theo giới phân tích quốc tế, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự tham gia của Việt Nam vào BRI.
Đây cũng có thể là một bước đệm, mà Chính phủ Việt Nam tạo tiền đề cho các nhà đầu tư của Trung Quốc, đặt chân vào Dự án Đường Sắt Tốc độ cao với chi phí khoảng trên 67 tỷ USD, sắp được triển khai trong thời gian tới đây.
Mối quan hệ giữa Thủ tướng Phạm Minh Chính và Ban lãnh đạo Bắc Kinh được truyền thông quốc tế mô tả là tích cực, chủ yếu tập trung vào hợp tác kinh tế và đầu tư.
Trong cuộc gặp với Chủ tịch Tập Cận Bình vào tháng 12/2023, hai bên đã ký 36 văn bản hợp tác, khẳng định mối quan hệ chiến lược sâu rộng giữa 2 nước Việt Nam và Trung quốc.
Một chi tiết thú vị là vào tháng 10/2024, trong khuôn khổ Hội nghị các Nhà lãnh đạo Nhóm BRICS mở rộng, tại Diễn đàn Kinh doanh Việt Nam – Trung Quốc, ông Phạm Minh Chính đã lưu ý rằng đầu tư của Trung Quốc vào Việt Nam vẫn chưa tương xứng với quan hệ chính trị mạnh mẽ giữa 2 nước.
Đồng thời, ông Chính kêu gọi lãnh đạo Việt Nam – Trung Quốc nỗ lực hơn việc tăng cường hợp tác kinh doanh, bất kể tới đây, cái hại chung là nền kinh tế Việt Nam sẽ phụ thuộc vào Trung Quốc sẽ rất lớn. Và chắc chắn sẽ khiến kinh tế Việt Nam có khả năng bị lệ thuộc sâu hơn nữa vào Trung Quốc.
Trà My – Thoibao.de
