Quốc hội Việt Nam vừa thông qua Luật Báo chí sửa đổi, một động thái được giới quan sát trong và ngoài nước đánh giá là bước siết chặt đáng kể đối với môi trường thông tin và hoạt động báo chí trong nước.
Điểm gây tranh cãi nhất của luật sửa đổi là các quy định tăng cường nghĩa vụ của nhà báo trong việc giải trình nguồn tin, cho cơ quan chức năng trong những trường hợp được coi là “phục vụ điều tra, xử lý các vi phạm”.
Theo đó, việc sửa đổi luật nhằm “nâng cao kỷ cương pháp luật, chống tin giả…,”. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng quy định này đặt ra rủi ro lớn đối với nguyên tắc bảo vệ nguồn tin, vốn được coi là nền tảng của báo chí điều tra.
Khi nguồn tin không còn được bảo đảm an toàn về tính pháp lý, khả năng cung cấp thông tin nhạy cảm về tham nhũng, lạm quyền hay sai phạm chính sách sẽ suy giảm mạnh.
Trong lúc trên thực tế, báo chí Việt Nam vốn đã chịu sự quản lý chặt chẽ, với hệ thống cơ quan chủ quản và các cơ chế kiểm duyệt trước và sau xuất bản. Nguy cơ hình sự hóa các hoạt động báo chí hiện nay, cũng đã khiến nhà báo và người cung cấp tin phải khiếp sợ.
Theo giới quan sát quốc tế Luật Báo chí (sửa đổi) của nhà nước Việt nam lần này rõ ràng đã không mở rộng quyền cho báo chí, mà ngược lại càng siết chặt đối với toàn bộ quy trình làm báo và phổ biến thông tin.
Khi thông tin bị thu hẹp và các tiếng nói phản ánh sự thật bị giảm sút, vai trò giám sát xã hội của công luận bị vô hiệu hóa. Từ đó sẽ gây ra những hệ lụy không nhỏ đối với niềm tin xã hội và hình ảnh quốc gia.
Công luận thấy rằng, việc Luật Báo chí sửa đổi được Quốc hội thông qua đã cho thấy tương lai của xã hội Việt Nam trong “kỷ nguyên mới” của Tổng Bí thư Tô Lâm sau Đại hội Đảng lần thứ 14 sẽ ra sao: ưu tiên kiểm soát hay minh bạch.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
