Theo Kết luận 127-KL/TW, đã yêu cầu Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, và các đoàn thể Trung ương tổng rà soát tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn tối đa, chỉ duy trì các đơn vị cần thiết.
Chủ trương tinh gọn nhóm 30 hội quần chúng, được cho là không chỉ là một giải pháp tổ chức mà còn là bước đi chiến lược nhằm cải cách hệ thống chính trị của Việt nam tinh gọn, vững mạnh.
Các hội quần chúng ở Việt Nam, như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh, v.v…, của Đảng, với vai trò duy trì khối đại đoàn kết dân tộc. Đây là một nguyên tắc cốt lõi trong đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Các hội quần chúng này thường được ví như “cánh tay nối dài” của Đảng, và được hỗ trợ kinh phí rất lớn từ ngân sách nhà nước. Nhưng hiệu quả hoạt động của đa số các hội không tương xứng. Một số hội bị phê phán là hoạt động mang hình thức, ít tạo ra giá trị thực chất cho xã hội.
Nhiều nhiệm vụ của các hội trùng với chức năng của chính quyền địa phương, hoặc các tổ chức xã hội khác, dẫn đến lãng phí ngân sách và tạo nên sự cồng kềnh.
Việc tinh gọn các hội quần chúng, sẽ loại bỏ những tổ chức không cần thiết, từ đó tiết kiệm chi phí ngân sách, để tập trung vào các nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội quan trọng hơn.
Hơn nữa, việc các hội đều nhận kinh phí lớn từ ngân sách, và sự phụ thuộc này đã làm giảm tính tự chủ và sáng tạo của các hội. Điều đó đã biến các hội chỉ là “công cụ” phục vụ chính trị của đảng Cộng sản Việt nam mà không thực sự đại diện cho lợi ích của quần chúng.
Tuy nhiên, các hội là một phần trong hệ thống lãnh đạo của Đảng, nên việc xóa bỏ có thể làm giảm tầm ảnh hưởng, và uy tín của Đảng trong xã hội. Đặc biệt, nếu các tổ chức thay thế không nằm trong sự kiểm soát của Nhà nước là điều chính quyền Việt nam khó chấp nhận.
Theo giới chuyên gia, trong thời đại hiện nay theo kinh nghiệm của các quốc gia phát triển, tổ chức nhà nước dựa trên 3 nền tảng chính là: Nhà nước pháp quyền; Nền Kinh tế thị trường và hệ thống Xã hội Dân sự phát triển.
Vai trò của các hội truyền thống sẽ bị thay thế bởi các tổ chức phi chính phủ (NGO), hoặc các tổ chức tự phát của quần chúng.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
