Báo chí trong nước đưa tin, ngày 1/3 vừa qua, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu các cơ quan chính phủ, “khẩn trương thực hiện việc thí điểm cấp phép internet vệ tinh cho Starlink” của tỷ phú Mỹ Elon Musk.
Nhiều nhận xét uy tín cho rằng, sở dĩ ông Phạm Minh Chính đang phải o bế Elon Musk, để đổi lấy sự thiện cảm của tỷ phú này với Việt Nam. Tiếng nói của ông Elon Musk rất ảnh hưởng đến quyết sách của Donald Trump. Đây cũng là cách ve vuốt Donald Trump, nhằm tránh những đòn đánh thuế quan vào hàng hoá Việt Nam xuất qua Mỹ.
Việc chấp nhận cho Starlink cung cấp dịch vụ tại Việt Nam, cũng là một bước lùi của Phạm Minh Chính, bởi đi kèm với chính sách bán dịch vụ Starlink cho Việt Nam là chính sách kiểm duyệt mới, khó khăn hơn chính sách kiểm duyệt internet bấy lâu nay rất nhiều.
Theo một số ý kiến phân tích, thị trường Việt Nam là kẽ hở để hàng Trung Quốc mượn đường sang Mỹ, nhằm tránh bị đánh thuế. Nếu Donald Trump đánh trực tiếp vào hàng Tàu trên đất Mỹ thì hàng Tàu cũng còn “cửa sau”, đó chính là hình thức “quá cảnh” sang Việt Nam. Như vậy, nếu Donald Trump đánh trực tiếp hàng Tàu mà “tha” cho hàng Việt Nam, thì việc đu dây của Phạm Minh Chính sẽ là một giải pháp giúp hàng Tàu có đường vòng.
Chơi với Mỹ, dù chỉ là mở cửa kinh tế thì Bắc Kinh vẫn không an tâm. Tuy nhiên, họ không có lý do gì để cấm, vì hàng Tàu cũng được hưởng. Thân mật với Mỹ thì “lửa gần rơm” lâu ngày cũng dễ bị cháy, khi đó Trung Quốc sẽ vuột mất một con bài chiến lược, cho nên Tập không thể không lo.
Trong ngày làm việc với Starlink, Phạm Minh Chính cũng làm việc với tập đoàn Boeing của Mỹ. Đây là tập đoàn máy bay dân sự lẫn quân sự hàng đầu thế giới. Làm việc với Boeing nếu chỉ là mua máy bay dân sự thì không sao, nhưng nếu muốn đề cập đến máy bay quân sự thì Bắc Kinh cũng không an tâm. Có lẽ, Phạm Minh Chính không dám vượt ra khỏi giới hạn do Bắc Kinh ngầm quy định bấy lâu nay.
Đã lân la với Boeing thì cũng mở đường cho COMAC -một công ty máy bay non trẻ của Trung Quốc. Đáng nói là ông Phạm Minh Chính đã chỉ đạo tạo hành lan pháp lý, cho máy bay Tàu được đưa vào khai thác. Ông Chính dùng mạng dân làm “chuột bạch” như là một hình thức vuốt ve Bắc Kinh.
Đấy là chiêu bài “đu dây” giữa Mỹ và Tàu của ông Thủ tướng Việt Nam. Thị trường Mỹ là nơi để Việt Nam thu về nguồn ngoại tệ khổng lồ bù đắp thâm hụt mậu dịch với Trung Quốc. Cho nên, chiều lòng Bắc Kinh nhưng cũng phải vuốt ve Mỹ, mục đích là để hút đô la từ Mỹ rồi rót sang Tàu.
Ngày 28/2, tại trụ sở Chính phủ, ông Phạm Minh Chính chủ trì cuộc tọa đàm với 15 tập đoàn, doanh nghiệp lớn của Trung Quốc. Trong đó có ông Hồ Đức Phớc, Nguyễn Chí Dũng cũng tham gia. Đây chính là bước chuẩn bị tốt cho các doanh nghiệp Trung Quốc, nếu Trung Quốc bị Donald Trump siết thế quan mà nương cho Việt Nam. Trung Quốc vẫn có “đường vòng” để phòng khi hữu sự.
Mới đây, Bắc Kinh cũng cử Bí thư Đảng ủy Đại học Thanh Hoa Khưu Dũng sang Việt Nam, để trao tặng Thủ tướng Phạm Minh Chính danh hiệu “Giáo sư danh dự” của Đại học Thanh Hoa. Có lẽ đây là cách mà Bắc Kinh muốn tưởng thưởng cho Phạm Minh Chính vì nỗ lực làm được những việc có ích cho Bắc Kinh.
Phạm Minh Chính là “cáo già” trên bàn cờ chính trị, bài ngửa của ông Chính là tiến sát Mỹ, cũng là có đường lợi cho Bắc Kinh. Tuy nhiên, Tập Cận Bình cũng không dễ tin những gì Phạm Minh Chính đang thể hiện. Tập Cận Bình một khi đã nghi ngờ, ông ta sẽ thực hiện trò chơi “vừa xoa vừa đánh” để thăm dò. Đây cũng là cách Tập thường hay thực hiện dưới thời Nguyễn Phú Trọng, để thử xem “bề tôi” có dám ăn ở hai lòng hay không.
Đu dây “thoăn thoắt” giữa Mỹ và Tàu, Phạm Minh Chính phải rất khéo léo, nếu không tay “tuột khỏi dây” thì tiêu tan sự nghiệp chính trị.
Trần Chương-Thoibao.de
