Ngày 4/3, RFA Tiếng Việt cho biết, “Việt Nam chuẩn bị mua vệ tinh của Israel để do thám Trung Quốc”.
Theo đó, RFA trích dẫn hãng tin nước ngoài, cho hay, Tập đoàn Israel Aerospace Industries vừa ký hợp đồng bán cho Quân đội Việt Nam 2 vệ tinh giám sát trị giá 680 triệu đô la.
2 vệ tinh quan sát này sẽ giúp Việt Nam “đối phó với sự lấn lướt của Trung Quốc trước các nước láng giềng ở Biển Đông”, tờ báo dẫn lời các nguồn tin công nghiệp quốc phòng không nêu danh tính cho biết.
Trong khi đó, một nguồn tin từ phía Việt Nam đề nghị không nêu danh tính vì sự nhạy cảm của vấn đề, cho biết công ty nhà nước Israel Aerospace Industries (IAI) đã có một lịch sử hợp tác với Việt Nam, và thông tin về những đàm phán giữa 2 bên liên quan đến thỏa thuận mua vệ tinh này, đã xuất hiện từ hồi đầu năm 2018.
Theo hãng tin nước ngoài, ngoài IAI, các công ty Thales của Pháp và Lockheed Martin của Mỹ cũng đề nghị bán vệ tinh do thám cho Việt Nam, và “đó có thể vẫn là vấn đề” đối với nhà thầu Israel.
Tờ báo dẫn các nguồn từ Israel cho biết Việt Nam là một “khách hàng khó nhằn”, và các thỏa thuận có thể thất bại vì sự cạnh tranh nội địa, và sức ép từ các nhà thầu nước ngoài khác.
Khách hàng Việt Nam được cho biết là Tổng cục 2 của Bộ Quốc phòng (còn được biết đến là Tổng cục Tình báo Bộ Quốc phòng), theo tờ báo của Israel.
RFA cho biết, theo thỏa thuận đã đạt được, công ty của Israel sẽ bán 2 vệ tinh cho Việt Nam, bao gồm “1 vệ tinh hình ảnh quang học, và 1 vệ tinh radar khẩu độ tổng hợp có thể cung cấp hình ảnh mặt đất ngay cả trong đêm và qua mây”.
1 trong số 2 vệ tinh này có thể là Opt Sat 3000, một vệ tinh quang điện hiện đại được trang bị kính thiên văn khẩu độ 70 cm có cảm ứng, có khả năng cung cấp hình ảnh vị trí mặt đất có độ phân giải cao với độ chính xác tốt hơn 50 cm”, theo IAI.
RFA cho biết thêm, mỗi vệ tinh sẽ có giá là 300 triệu đô la chưa bao gồm phần phóng vệ tinh, “một cái giá mà các chuyên gia không gian cho là quá cao”. Trong khi hãng tin nước ngoài lưu ý rằng,l ở Việt Nam vấn đề tham nhũng vẫn “phổ biến và thậm chí ở mức cao nhất”.
Theo RFA, nữ doanh nhân là bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, được cho là đóng vai trò trung gian trong việc mua bán vũ khí giữa Việt Nam và Israel, hiện đang trong danh sách truy nã của Việt Nam, vì liên quan đến gian lận thầu và đút lót, tuy nhiên báo chí trong nước không nói gì đến các thỏa thuận quốc phòng của bà này.
Israel những năm gần đây đã trở thành một trong những nhà cung cấp vũ khí hàng đầu cho Việt Nam vào khi quốc gia, và đang tìm cách đa dạng hóa nguồn cung vũ khí, để giảm sự phụ thuộc vào nước cung cấp vũ khí truyền thống là Nga vì những vấn đề liên quan đến tính hiệu quả khi vũ khí Nga thể hiện sự kém cỏi so với vũ khí phương tây, đặc biệt là vũ khí của Mỹ, trong cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine.
Vẫn theo RFA, Việt Nam đã mua khoảng 2 tỷ đô la vũ khí từ các công ty của Israel, bao gồm các hệ thống phòng không, máy bay không người lái và radar.
Nhà phân tích quốc phòng Yusuf Unjhawala từ Bangalore, Ấn Độ, cho biết, “Các công nghệ này, đặc biệt là radar, là những vũ khí mà Israel rất mạnh”.
Các vệ tinh này có thể đắt đỏ nhưng Việt Nam “cần công cụ do thám của chính mình”.
Việt Nam và Trung Quốc hiện đang có tranh chấp ở Biển Đông nơi Trung Quốc đòi chủ quyền đến khoảng 90% diện tính vùng nước.
RFA cho biết thêm, IAI đã xuất hiện tại các triển lãm quốc phòng ở Hà Nội, để giới thiệu các sản phẩm của mình, và được cho biết là đang nhắm tới việc thiết lập một liên doanh sản xuất vũ khí quốc phòng ở Việt Nam.
Hoàng Anh – thoibao.de
